Dung Viec - Gian Tu trung
Metadata
- Author: Giản Tư Trung
Highlights
Mỗi công dân Anh (và cả những người không phải là người Anh) khi đứng trước những dòng chữ này hẳn sẻ ít nhiều suy tư về những “công việc” hay “bổn phận” của mình: chúng là những gì, và mình đã làm chưa; nếu đã làm thì đã làm đúng và làm tốt những công việc ấy hay chưa?
Location: 54 | Date Added: 2023-01-07 11:01:18
Đó không phải là những trận chiến hữu hình giữa người với người, giữ gươm với súng như trong quá khứ; mà là những trận chiến giữa cái đúng và cái sai, giữa khai minh và vô minh, giữa cõi phàm và cõi thiêng, giữa cái cao đẹp và cái thấp hèn của con người.
Location: 61 | Date Added: 2023-01-07 11:01:40
Những “công việc” quan trọng nhất mà ai cũng phải làm trong đời, chính là: làm người, làm dân và làm việc
Location: 77 | Date Added: 2023-01-07 11:05:31
Nhưng làm sao lựa chọn nếu không hề biết đến sự tồn tại của những lựa chọn, không rõ đâu là sự khác biệt giữa chúng và đâu là “mình” giữa các lựa chọn đó? Làm sao có thể làm “đúng việc” khi chưa biết đâu là cái “đúng”? làm sao “làm ra chính mình”, làm sao “hãy là chính mình” khi chưa biết “đâu là mình”…
Location: 87 | Date Added: 2023-01-07 11:06:10
tuyên ngôn bất hủ của bậc hiền triết Mahatma Gandhi: “You must be the change you wish to see in the world” (Tạm dịch: “Chính bạn phải là sự thay đổi mà bạn muốn nhìn thấy trong cuộc đời”). Nghĩa là, khi mỗi người (trong chúng ta) tự thay đổi chính bản thân mình trước, tự làm đúng và làm tốt “công việc” của mình, thì xã hội sẽ thay đổi theo chứ không trông chờ vào ai cả.
Location: 104 | Date Added: 2023-01-07 11:07:53
hành trình “tự lực khai hóa” (theo cách nói của nhà canh tân văn hóa Phan Châu Trinh) của mỗi người chính là con đường tốt nhất để mình tốt hơn, đồng thời cũng góp phần đổi thay xã hội mà mình đang sống.
Location: 108 | Date Added: 2023-01-07 11:08:41
hoàn hảo đó hay không thì cũng không quan trọng, bởi chỉ riêng việc đặt câu hỏi “Thế nào là con người?” và luôn suy ngẫm, chiêm nghiệm về nó trong hành trình cuộc sống và trên đường đời cũng đã giúp chúng ta trở nên “người” hơn.
Location: 160 | Date Added: 2023-01-07 11:12:47
Paolo – một triết gia vĩ đại thời cổ đại thì: “Con người là một sinh vật luôn đi tìm ý nghĩa” (của cuộc sống, của mọi thứ…)
Location: 162 | Date Added: 2023-01-07 11:12:57
Aristotle, một triết gia vĩ đại khác, cũng từng nói: “Con người là một con vật có mục đích sống. Cuộc đời của anh ta chỉ có ý nghĩa khi luôn hướng tới và nỗ lực cho mục đích sống của mình”.
Location: 166 | Date Added: 2023-01-07 11:13:25
Như vậy, có thể hiểu điều giúp cho con người trở nên khác biệt chính là lẽ sống – là thứ mà anh ta luôn muốn hướng tới, là thứ mà thiếu nó thì anh ta chỉ là một sinh vật vô hồn trong hình hài của giống người. Có một “lẽ” khác mà chỉ con người mới hiểu và mới chiến đấu vì nó, đó là “lẽ phải”.
Location: 168 | Date Added: 2023-01-07 11:13:53
“Quả thật, có những thứ thường được cho là trên hết – như cái chết. Nhưng với những con người mang trong mình lẽ phải, cái “trên hết” của họ thật đặt biệt”.
Location: 188 | Date Added: 2023-01-07 11:15:25
với con người đúng nghĩa, trên đời này không có gì là “trên hết” ngoại trừ lương tri và phẩm giá của mình. Nói cách khác, với con người thực sự, thế giới vĩ đại nhất chính là “con người bên trong” của họ và họ sẽ luôn hành động theo “tiếng gọi lương tri từ bên trong” của mình.
Location: 206 | Date Added: 2023-01-07 11:17:19
con người “tự trị”/ “tự do” là con người sở hữu hai thứ: (1) Tự trọng và (2) Tôn trọng.
Location: 215 | Date Added: 2023-01-07 11:18:20
“Tự trọng” nghĩa là biết coi trọng mình, nhưng không phải theo nghĩa vị kỷ (chỉ biết đến danh lợi của bản thân mình) mà là coi trọng phẩm giá/ đạo đức của mình. Một người có tự trọng hay không cũng thường được thể hiện qua câu trả lời hay qua hành xử của anh ta cho những câu hỏi như: “Điều gì khiến tôi sợ hãi/ xấu hổ?”, “Điều gì khiến tôi tự hào/ hạnh phúc?”…
Location: 216 | Date Added: 2023-01-07 11:18:45
Người tự trọng thường đối diện với lương tri và phẩm giá của bản thân, đối diện với “con người bên trong” của mình để hành động hơn là đối diện với sự răn đe của luật pháp hay sự phán xét của dư luận bên ngoài.
Location: 226 | Date Added: 2023-01-07 11:19:37
người tự trọng/ tự trị thường không muốn làm điều xấu, ngay cả khi không ai có người biết việc họ làm; họ sẵn lòng làm điều tốt ngay cả khi không có ai biết đến; họ sẵn lòng làm điều đúng mà không hề để ý đến chuyện có ai ghi nhận việc mình làm hay không. Nếu tình cờ có ai đó biết và ghi nhận thì cũng vui, nhưng nếu không có ai biết đến và cũng không có ai ghi nhận điều tốt mà mình làm thì cũng không sao cả, vì phần thưởng lớn nhất đối với người tự do/ tự trị/ tự trọng là “được sống đúng với con người mình”, tất nhiên đó là con người phẩm giá, con người lương tri mà mình đã chọn.
Location: 247 | Date Added: 2023-01-07 11:21:10
Ngược với con người tự do là con người nô lệ (nô lệ cho người khác, cho tiền bạc, cho quyền lực, cho danh vọng…), và ngược với con người tự trị/ nội trị là con người bị trị/ ngoại trị (bị trị/ ngoại trị bởi người khác, bởi tiền bạc, bởi quyền lực, bởi danh vọng…).
Location: 272 | Date Added: 2023-01-07 11:22:27
Khi được dẫn dắt bởi “con người ở bên trong” (lương tri, lương tâm, đạo đức, phẩm giá, phẩm hạnh, giá trị, nhân cách, lẽ sống, lẽ phải…), ta sẽ trở nên hướng thiện và hướng thượng hơn, và đặc biệt là mọi hành vi của ta sẽ không bị phụ thuộc bởi ngoại cảnh. Nói cách khác, ta có khả năng “tự trị”/ “nội trị” bởi lương tri và phẩm giá bên trong con người mình, hơn là “bị trị”/ “ngoại trị” bởi ai đó hay bởi tiền tài, địa vị, danh vọng hay bởi cái gì khác bên ngoài con người mình.
Location: 275 | Date Added: 2023-01-07 11:23:03
hành động của con người tự do thì không chỉ dựa trên sự “tự trọng” đối với chính mình, mà còn cần có cả sự “tôn trọng” đối với người khác, vì nếu không tôn trọng sự tự do của người khác thì rất khó yêu cầu người khác tôn trọng sự tự do của cá nhân mình.
Location: 281 | Date Added: 2023-01-07 11:31:48
John Stuart Mill, tác giả của tác phẩm kinh điển On Liberty (Bàn về tự do, bản dịch tiếng Việt của học giả, dịch giả Nguyễn Văn Trọng) cho rằng, mỗi người đều có quyền tự do mưu cầu hạnh phúc riêng của mình, “trong chừng mực ta không mưu toan xâm phạm đến hạnh phúc của người khác hoặc ngăn trở những nỗ lực của người khác đạt được hạnh phúc của họ”.
Location: 284 | Date Added: 2023-01-07 11:32:27
một người được tự do hoàn toàn đối với mọi thứ liên quan đến anh ta, nhưng anh ta sẽ phải giao nộp một phần tự do của cá nhân mình nếu như sự tự do đó làm phương hại đến người khác.
Location: 287 | Date Added: 2023-01-07 11:32:33
Bởi lẽ, hiểu thế nào là hạnh phúc là phạm trù thuộc tự do tuyệt đối của mỗi người.
Location: 296 | Date Added: 2023-01-07 11:33:22
Ngoài ra, tôi thấy rằng tôi phải “vâng theo xã hội”, phải “giao nộp một phần tự do cá nhân của mình” nếu hành vi của tôi có ảnh hưởng đến người khác (theo cách nói của John Stuari Mill).
Location: 324 | Date Added: 2023-01-07 11:35:48
Vì vậy, làm thế nào để cân bằng giữa hai cán cân tự trọng và tôn trọng? Nên coi trọng bản thân mình đến mức nào để không là một con người tự do hoang dã? Nên giao nộp tự do của mình đến mức nào để không đánh mất bản thân mình? Đâu là ranh giới giữa kiểm soát xã hội và quyền tự do cá nhân? Đâu là ranh giới giữa tự do cá nhân và trách nhiệm xã hội?…
Location: 326 | Date Added: 2023-01-07 11:36:10
nếu ví von cuộc đời của con người như một cỗ xe thì lẽ sống, lẽ phải, giá trị sống, nguyên tắc sống, lương tri, lương tâm, phẩm giá… (tức là “con người bên trong” của mình, là sự “tự trọng” và ”tôn trọng” nói trên của mình) sẽ vừa là “chân ga”, vừa là “chân thắng” (cái phanh) của chiếc xe đó.
Location: 331 | Date Added: 2023-01-07 11:36:56
“nguyên tắc vàng” của Khổng Tử “Kỷ sở bất dục vật thi ư nhân” (Điều gì mình không muốn thì đừng làm cho người khác).
Location: 353 | Date Added: 2023-01-07 11:38:18
“nguyên tắc vàng” của Đức Giáo hoàng Francis: “Hãy làm cho người khác những gì bạn muốn họ làm cho mình”.
Location: 356 | Date Added: 2023-01-07 11:38:45
Vậy, “năng lực làm người” cụ thể là những năng lực gì? Thật khó để đưa ra một câu trả lời xác đáng. Trong phạm vi cuốn sách này, tôi muốn bàn về hai loại năng lực tạm gọi tên là “năng lực khai phóng” và “năng lực khai tâm”.
Location: 365 | Date Added: 2023-01-07 11:43:04
năng lực khai phóng (khai minh và giải phóng) bản thân. Vậy “khai minh” là gì? Hiểu một cách nôm na, “minh” là sáng và “khai” là mở, nên “khai minh” có nghĩa là mở toang con người tăm tối, con người vô minh, giáo điều, ấu trĩ của mình ra để đưa ánh sáng của chân lý, sự thật và tự do vào.
Location: 368 | Date Added: 2023-01-07 11:43:40
Triết gia Immanuel Kant từng định nghĩa một cách ngắn gọn về hai chữ “khai minh” như sau: “Khai minh là việc con người đi ra khỏi sự không trưởng thành do chính mình tự chuốc lấy”
Location: 371 | Date Added: 2023-01-07 11:43:54
con người cần phải thoát khỏi tình trạng “không trưởng thành” do chính mình tự gây ra cho bản thân, bắt đầu bằng việc tư duy lại, nhận thức lại những quan niệm của bản thân về những vấn đề quan trọng nhất trong cuộc đời.
Location: 373 | Date Added: 2023-01-07 11:45:03
khai tâm, nói đơn giản, đó chính là ta có một trái tim “có hồn”, một trái tim biết rung lên trước cái hay cái đẹp (nhất là cái đẹp vô hình, cái đẹp không nhìn thấy, không sờ thấy, mà chỉ có thể cảm thấy), biết thổn thức trước những nỗi đau, biết phẫn nộ trước cái sai, cái xấu và cái ác.
Location: 375 | Date Added: 2023-01-07 11:45:29
tư tưởng chính là hệ thống các quan niệm nền tảng làm cơ sở cho việc hình thành các ước muốn, cũng như các nguyên tắc và cách thức nhằm đạt được những ước muốn đó. Hệ thống các quan niệm nền tảng này cũng có thể gọi là “hệ điều hành” hay “hệ giá trị” hay “ý thức hệ” của mỗi người.
Location: 397 | Date Added: 2023-01-07 11:55:53
Những quan niệm nền tảng này thường là lời đáp cho những câu hỏi: Thế nào là con người? Thế nào là công dân? Thế nào là “đúng việc” trong công việc, nghề nghiệp hay sự nghiệp của mình?… Hay các câu hỏi bổ sung như: Thế nào là thành công? Thế nào là hạnh phúc? Sống để làm gì? Ý nghĩa của đời tôi nằm ở nơi đâu? Điều gì thật sự đáng tự hào?…
Location: 400 | Date Added: 2023-01-07 11:55:57
cái mà chúng ta cần quan tâm không phải là thay đổi ước muốn của con người mà là khai thông quan niệm của họ/ của mình.
Location: 404 | Date Added: 2023-01-07 11:56:32
Nếu ta có những quan niệm đúng đắn (gần với chân lý và tự do) về những vấn đề hệ trọng trong đời, và cả đời này sẽ sống đúng với những quan niệm đó thì ta sẽ có cuộc đời mong muốn, còn nếu ta mang trong mình những quan niệm sai lầm, lệch lạc (mà mãi đến cuối đời mới nhận ra là sai lầm, lệch lạc; hay thậm chí đến khi chết vẫn chưa nhận ra là sai lầm, lệch lạc) thì hậu quả sẽ ra sao, cuộc đời ta sẽ ra sao?
Location: 406 | Date Added: 2023-01-09 12:12:35
Nói cách khác, không phải thay đổi ước muốn (“tôi không nên ước muốn có nhiều của cải nữa”) mà thay đổi quan niệm/ tâm niệm (“điều gì khiến tôi thực sự tự do và hạnh phúc”) mới là thứ thực sự thay đổi gốc rễ số phận một con người.
Location: 410 | Date Added: 2023-01-09 12:12:48
sẽ là vô vọng (bởi bắt một ai đó từ bỏ điều khiến họ hạnh phúc thật là khó). Nhưng nếu cậu có thể hiểu được: Thế nào là con người? Thế nào tự do, tự trị? Thế nào là thành công? Thế nào là hạnh phúc? Sống để làm gì? Ý nghĩa cuộc đời mình nằm ở nơi đâu?… thì tự cậu sẽ “cải biến” mình và biết lựa chọn điều gì cho mình.
Location: 414 | Date Added: 2023-01-09 12:13:26
có một hệ quy chiếu chung để minh định được đúng - sai, phải - trái, đó là, người ta thường sẽ dựa vào sự phù hợp với bốn cái “đạo” sau đây: “Đạo luật” (hiến pháp của nhân dân, pháp luật của nhà nước, luật pháp quốc tế) “Đạo lý” (của gia đình, của tổ chức, của địa phương, của dân tộc, của thế giới tiến bộ) “Đạo thiêng” (nếu theo một tôn giáo nào đó, như đạo Phật, đạo Hồi, đạo Thiên Chúa…) “Đạo sống” (của bản thân - chính là “con người bên trong” của mình) Nếu việc gì, điều gì phù hợp với cả bốn cái đạo này thì thường được xem là “đúng”/“tốt”, nhưng nếu chỉ cần vi phạm một trong bốn cái đạo này thường bị xem là “sai”/“xấu”.
Location: 432 | Date Added: 2023-01-09 12:16:10
Và lãnh tụ của những phong trào đó, bằng phương thức đấu tranh bất bạo động, không ai khác chính là vị mục sư vĩ đại Martin Luther King, Jr.
Location: 447 | Date Added: 2023-01-09 12:19:08
Vì trong tất cả những ngộ nhận của con người thì ngộ nhận về bản thân mình là đáng sợ nhất. Ngộ nhận về sự hiểu biết của mình, ngộ nhận về tài năng của mình, ngộ nhận về văn hóa của mình, ngộ nhận về đóng góp của mình, ngộ nhận về uy tín và phẩm giá của mình… Và trong tất cả các ngộ nhận về bản thân thì có lẽ ngộ nhận về phẩm giá và ngộ nhận về sự hiểu biết của mình là nguy hại nhất.
Location: 479 | Date Added: 2023-01-09 12:22:12
minh định được “mình là ai”, “đâu là mình”, hiểu biết của mình ra sao, mình giỏi cái gì và giỏi cỡ nào, mình đóng góp được gì… là một phần trọng yếu trong năng lực “khai phóng” của mỗi người.
Location: 483 | Date Added: 2023-01-09 12:22:17
Thực ra, những người suy nghĩ sâu xa thường sẽ biết cách xác lập và hình thành “đạo sống” của bản thân sao cho “đạo sống” này vừa “đúng” và “tốt” với mình, vừa không trái với “đạo luật” của nhà nước, không trái “đạo lý” của xã hội (nhất là xã hội văn minh, tiến bộ), và cũng không trái với giáo lý và đức tin tôn giáo mà họ đã chọn (vì khi đó Phật hay Chúa hay Thánh cũng đã ở trong lòng họ, và giáo lý cũng là một phần hiển nhiên trong nguyên tắc sống của họ). Khi đó họ chỉ cần “sống đúng với con người của mình” là đủ.
Location: 472 | Date Added: 2023-01-09 12:22:40
Nói đơn giản, năng lực làm người, ngoài cái đầu khai phóng, còn cần có một trái tim “có hồn”, một trái tim biết rung lên trước cái đẹp (không chỉ là cái đẹp hữu hình, mà đặc biệt là cái đẹp vô hình, cái đẹp không nhìn thấy và không sờ thấy), một trái tim biết thổn thức trước những nỗi đau, một trái tim biết biết phẫn nộ trước cái sai cái xấu và cái ác, một trái tim tràn đầy tình thương yêu và giàu lòng trắc ẩn.
Location: 513 | Date Added: 2023-01-09 12:25:04
Albert Einstein, một nhà bác học vĩ đại, cũng là một hiền triết, từng nói: “Thế giới trở nên nguy hiểm, không phải bởi những kẻ gây ra tội ác, mà là vì những người chỉ đứng nhìn mà không làm gì cả”.
Location: 547 | Date Added: 2023-01-09 12:27:24
Như vậy, có thể nói một cách hình tượng rằng để có thể “làm người” đúng nghĩa, mỗi cá nhân cần có một cái đầu sáng để minh định và một trái tim nóng để rung cảm. Và tất nhiên, chúng sẽ “sáng” và “nóng” hơn khi được cất giữ trong một cơ thể khỏe mạnh. Nhưng đáng tiếc là số đông loài người thường chỉ quan tâm đến việc “trang hoàng” cho sức vóc bên ngoài hay cho cái “túi vật chất” của mình mà dễ bỏ quên hai cái “túi” rất quan trọng là “túi văn hóa” (gồm hai ngăn là đầu “minh định” + tim “có hồn”) và “túi chuyên môn” (gồm hai ngăn là đầu “chuyên gia” + tim “yêu nghề”). Nếu hai “túi” này nghèo nàn, thì dù có muốn làm người, e cũng không được, vì khi thiếu năng lực làm người, con người khó mà đạt được sự thăng hoa, viên mãn trên hành trình sống và làm việc của chính mình. Thêm nữa, nếu không có hai cái “túi” này mà kiếm được nhiều tiền, nhiều quyền hay nhiều danh thì chắc chắn là bằng con đường “tà đạo”.
Location: 556 | Date Added: 2023-01-09 12:28:46
Chính khả năng minh định và trái tim rung cảm là thứ làm nên sức mạnh thượng đẳng của con người, của giống người, là thứ mà nếu không có nó thì con người sẽ chẳng khác gì so với những loài sinh vật khác.
Location: 585 | Date Added: 2023-01-09 12:30:31
Rất nhiều nhà tư tưởng đã đồng tình rằng, biết tự vấn và hoài nghi không ngừng nghỉ về sự hiểu biết của mình có thể giúp con người khai phóng bản thân. Chẳng hạn như Karl Marx, khi được con gái hỏi câu châm ngôn ưa thích nhất của ông là gì, đã trả lời: “Hãy biết hoài nghi về mọi thứ!“.
Location: 589 | Date Added: 2023-01-09 12:31:43
Một nhà lãnh đạo giỏi có thể không cần phải biết tất cả mọi thứ, giỏi tất cả mọi việc, nhưng sẽ biết ai là người mình nên lắng nghe và biết cái gì là thứ mà mình nên theo đuổi, sẽ có khả năng minh định được đâu là quân tử và đâu là ngụy quân tử, đâu là thực tài và đâu là ngụy tài. Nhà lãnh đạo ấu trĩ thường không có khả năng này, bởi họ đã mất đi khả năng minh định ai là ai, cái gì là cái gì và mình là ai.
Location: 599 | Date Added: 2023-01-09 12:20:47
cái “túi văn hóa” (đầu sáng + tim nóng) và “túi chuyên môn” (đầu chuyên gia + tim yêu nghề) mà chỉ là một vật trang sức để làm bản thân họ thêm lấp lánh.
Location: 622 | Date Added: 2023-01-09 12:23:01
Chính vì vậy, việc giữ cho mình một tâm thế luôn hoài nghi về sự hiểu biết của bản thân, luôn phản tư và phản tỉnh chính mình (như triết gia Socrates từng nói là “Tôi chỉ biết một điều là tôi không biết gì cả” hay như cổ nhân nói Tôi biết rõ là tôi không biết cái gì” - như thế mới thực sự là người hiểu biết) sẽ giúp chúng ta không bị lún sâu vào cái dốt mênh mông ấy.
Location: 635 | Date Added: 2023-01-09 12:25:07
Tuy nhiên, không phải ai trong chúng ta cũng có được sự thông thái về bản thân đó như các bậc hiền triết. Vì vậy, trong tiến trình khai minh của xã hội thường có sự hiện diện của những nhà văn hóa lớn ở vai trò người dẫn dắt.
Location: 639 | Date Added: 2023-01-09 12:25:38
Nói cách khác, con người tự do/ tự trị sẽ hành động theo “tiếng gọi bên trong” của mình, họ sẽ không hành xử theo kiểu bầy đàn (mọi người sao thì mình vậy, luôn giống mọi người), họ sẽ không hành động theo kiểu khuôn mẫu (hồi trước sao thì bây giờ sẽ như vậy), họ sẽ không hành xử theo kiểu luôn khác (tôi phải luôn khác biệt với mọi người), và họ cũng không ỷ lại cho người khác (nếu đó là trách nhiệm cá nhân của mình thì mình sẽ làm, không cần biết là người khác có làm hay không).
Location: 675 | Date Added: 2023-01-10 01:33:36
Tôi cho rằng, mỗi người chỉ có một cuộc đời, do đó phải biết rõ là ta sẽ dùng đời mình vào việc gì và việc đó có đáng để dùng không. Khi
Location: 679 | Date Added: 2023-01-10 01:34:17
Cho dù không thể tạo ra ngay những thay đổi lớn, nhưng nếu có thể học tập mẹ Teresa “Nếu không làm được việc lớn thì sẽ làm việc nhỏ với tình yêu lớn, làm những việc tầm thường với tấm lòng phi thường” thì ai cũng có thế tạo ra những bước tiến nhất định cho bản thân mình và cho xã hội.
Location: 683 | Date Added: 2023-01-10 01:34:34
Việc quyết định mình là ai và mình sẽ dùng cuộc đời vào việc gì hoàn toàn là tự do lựa chọn của riêng mỗi người, nhất là khi đã trưởng thành.
Location: 718 | Date Added: 2023-01-10 01:36:38
Đối với con người tự do/ tự trị thì có lẽ không có cảm giác nào đớn đau hơn là mình (con người lương tri bên trong) cảm thấy ta (hành vi thực tế bên ngoài) đáng bị khinh bỉ, bị coi thường; và trên đời này cũng khó có hạnh phúc nào lớn hơn là khi mình được tự hào về ta, hạnh phúc vì “trong” và “ngoài” hòa quyện.
Location: 761 | Date Added: 2023-01-12 12:22:51
Khi đã khai phóng được bản thân, con người sẽ tìm ra chính mình ở hai khía cạnh quan trọng nhất: con người văn hóa và con người chuyên môn của mình.
Location: 768 | Date Added: 2023-01-12 12:23:19
Ở khía cạnh con người văn hóa, đó là việc tìm ra được đâu là lương tri và phẩm giá của mình, đâu là lẽ sống và giá trị sống của mình; đâu là những giá trị làm nên chính mình, là những thứ mà vì nó hay để bảo vệ nó, mình sẵn lòng hi sinh mọi thứ khác; đâu là “chân ga” (để giúp mình vượt qua bao đèo cao) và đâu là “chân thắng” (để giúp mình không rơi xuống vực sâu).
Location: 770 | Date Added: 2023-01-12 12:23:40
Ở khía cạnh con người chuyên môn (hay con người công việc, nghề nghiệp, sự nghiệp), đó là việc tìm ra mình thực sự thích cái gì, mình giỏi cái gì, hiểu được mình giỏi đến đến mức độ nào để đặt mình vào một công việc phù hợp nhất với “cái chất” con người mình. Khi làm công việc mà mình giỏi nhất, mê nhất và phù hợp với “cái chất” con người của mình nhất thì khi đó con người chuyên môn cũng nằm trong con người văn hóa, và khi đó làm việc cũng là làm người, khi đó mình làm việc nhưng cũng là sống với con người của mình.
Location: 773 | Date Added: 2023-01-12 12:24:04
Lẽ ra, cái ta phải chọn trước hết là chọn lẽ sống, giá trị sống của mình (tức là chọn cuộc đời để sống, mình phải biết rõ là mình muốn trở thành một con người như thế nào và sống một cuộc đời ra sao); và khi ta đã biết mình sống để làm gì và muốn dùng cuộc đời của mình cho mục đích gì rồi, ta mới chọn công việc, nghề nghiệp, sự nghiệp phù hợp với cuộc đời đó.
Location: 787 | Date Added: 2023-01-13 06:43:00
Như vậy, lý tưởng nhất là, sẽ chọn người, chọn đời, rồi mới chọn nghề và chọn nghề rồi mới chọn trường; chứ không nên làm ngược lại là, chọn trường rồi mới chọn nghề và chọn nghề rồi mới chọn đời, chọn người. Dù những lựa chọn này có thể thay đổi không ít lần trong đời.
Location: 795 | Date Added: 2023-01-14 06:44:45
Alice hỏi con mèo: Tớ đi đường nào bây giờ? Con mèo trả lời: Điều đó tùy thuộc vào việc cậu muốn đến đâu chứ? Alice đáp lại: Tớ thật sự chẳng quan tâm lắm về cái nơi mà mình muốn đến. Con mèo: Thế thì cậu cũng không cần quan tâm là nên đi đường nào! Một khi cậu đã không quan tâm đến cái nơi mà mình tới thì đi đường nào mà chẳng được!
Location: 800 | Date Added: 2023-01-14 06:45:06
“tìm ra chính mình” ở khía cạnh con người công việc chính là trả lời được câu hỏi: Rốt cuộc là mình thật sự mê việc gì, ghét việc gì, giỏi việc gì và giỏi cỡ nào?
Location: 810 | Date Added: 2023-01-14 06:46:14
“Cách tốt nhất để biết mình là ai, đó là hãy quên mình đi khi làm điều gì đó hay khi phục vụ người khác” (Mahatma Gandhi).
Location: 847 | Date Added: 2023-01-14 06:50:26
Với những người này, họ hiểu rằng, khi làm theo kiểu 10 triệu thì chỉ bị mất tiền chứ không bị “mất mình” (vì vẫn sống đúng với con người của mình và không mất uy tín với người khác), nhưng lại bị mất một thứ cũng hệ trọng không kém (đặc biệt là với những người chưa tìm ra chính mình), đó là mất đi một cơ hội để biết mình là ai.
Location: 848 | Date Added: 2023-01-14 06:51:26
Ai cũng biết, nếu muốn thành công lớn và bền thì phải được làm những điều mà mình thực sự đam mê (do what you love). Nhưng tôi không biết mình mê cái gì thì làm sao? Nếu muốn tìm ra “what you love” (đam mê của mình) thì trước hết cần phải “love you do” (dấn thân cho những gì mà mình làm).
Location: 884 | Date Added: 2023-01-14 07:02:12
Stay Hungry! Stay Foolish! (Hãy cứ khát khao! Hãy cứ dại khờ!). “Hãy cứ khát khao” thì có vẻ dễ hiểu và dễ hình dung, nhưng “hãy cứ dại khờ” thì quả là không dễ hiểu chút nào. Nói rõ ràng ra hơn, chỉ khi ta “ngu ngu” một tí để dấn thân, để đam mê, để quên mình cho những việc mà mình làm, cho những mục tiêu ý nghĩa hay những lý tưởng cao cả thì mới có cơ hội tìm ra mình và đạt tới những thành tựu to lớn, và ngược lại, nếu ta cứ quá toan tính thiệt hơn với những thứ nhỏ lẻ, những điều lợi thiệt trước mắt thì khó mà tựu thành được điều gì đáng kể.
Location: 889 | Date Added: 2023-01-14 07:03:47
May mắn = Chuẩn bị tốt + Cơ hội đến
Location: 897 | Date Added: 2023-01-14 07:03:58
Cuộc đấu tranh giữa “ta” (con người bản năng) và “mình” (con người lương tri) là một cuộc đấu tranh vô hình và âm thầm nhưng không kém phần giằng xé và khốc liệt so với bất kỳ cuộc đấu tranh hữu hình nào khác mà chúng ta từng biết.
Location: 924 | Date Added: 2023-01-14 07:07:19
Khi chưa có chính mình, việc ta dễ bị lung lạc và thay đổi, nay thế này mai thế khác là điều rất hay xảy ra. Còn với người đã làm ra được chính mình rồi, họ thường sẽ lựa chọn một cách rất nhẹ nhàng và rất nhất quán trong hành động của mình. Hoặc nếu vì lý do gì đó mà buộc phải làm điều trái với “con người của mình” thì họ sẽ vô cùng khổ sở vì lương tâm bị giày vò. Họ sẵn lòng làm điều tốt ngay cả khi không có ai biết và không được ai ghi nhận, cũng như không làm điều xấu ngay cả khi không có ai khác biết được và nếu có ai đó biết được thì cũng chẳng sao.
Location: 948 | Date Added: 2023-01-14 07:09:20
Samuel Smile: “Gieo hành động gặt thói quen, gieo thói quen gặt bản tính, gieo bản tính gặt số phận”.
Location: 956 | Date Added: 2023-01-14 07:09:44
cần bắt đầu từ những hành động nhỏ và biến nó thành thói quen của mình, cho đến khi thói quen ấy trở thành giá trị, thành bản tính của mình hay nói cách khác là trở thành con người của mình.
Location: 957 | Date Added: 2023-01-14 01:43:58
Nếu được như vậy, “ta” bản năng sẽ phục tùng “mình” lương tri; có những thứ mà “ta” rất không muốn làm nhưng “mình” thôi thúc “ta” phải hành động; có những thứ mà “ta” rất muốn hành động nhưng “mình” lại không cho phép làm; khi đó, “mình” vừa là “chân ga”, lại vừa là “chân thắng” để dẫn dắt và kiểm soát đời ta; khi đó, ta là con người tự do/ tự trị/ nội trị chứ không phải là con người nô lệ/ bị trị/ ngoại trị.
Location: 959 | Date Added: 2023-01-14 01:44:06
Mahatma Gandhi, nhà hiền triết vĩ đại và cũng là nhân vật đứng thứ hai trong danh sách những con người có ảnh hưởng nhất của thế kỷ 20 (theo bình chọn của tạp chí Time), từng nói: “Hạnh phúc, là khi những gì bạn nghĩ, bạn nói và bạn làm nhất quán và hòa quyện với nhau”.
Location: 965 | Date Added: 2023-01-14 01:44:24
Nói cách khác, một trong những hạnh phúc lớn nhất của con người, một trong những nhu cầu cao nhất của con người là “được sống đúng với con người của mình”, được sống đúng với “đạo sống” (lẽ sống, giá trị sống, lương tâm, phẩm giá…) mà mình đã chọn và xác lập, và đạo sống này không trái với đạo luật của nhà nước và đạo lý của xã hội (nhất là xã hội văn minh, tiến bộ), cũng như “đạo thiêng” của tôn giáo mà mình chọn.
Location: 971 | Date Added: 2023-01-14 01:46:26
Theo quan sát của tôi, có ba cách định nghĩa về hạnh phúc khá phổ biến sau đây: - Nhóm 1: Hạnh phúc là có được danh lợi, tiền tài, địa vị, danh vọng. - Nhóm 2: Hạnh phúc là có được sự kính trọng, thương yêu, quý mến của mọi người. - Nhóm 3: Hạnh phúc là trở thành một con người tự do/ tự trị (được là chính mình, nhưng vẫn có cuộc sống đủ đầy và không trái với pháp lý nhà nước hay đạo lý xã hội).
Location: 976 | Date Added: 2023-01-14 01:46:44
làm cho “ra người”, làm cho “ra việc” rồi thì sẽ “ra tiền”. Khi làm ra tiền thì có hạnh phúc cấp độ 1; khi làm “ra việc” thì được quý trọng, đó là hạnh phúc cấp độ 2; còn khi làm cho “ra người” thì được là chính mình, đó là hạnh phúc cấp độ 3.
Location: 1011 | Date Added: 2023-01-14 01:57:41
Hạnh phúc đích thực là khi con người mà ta muốn thể hiện ra bên ngoài cho mọi người thấy cũng chính là con người thực của mình. Khi đó, ta chỉ cần “sống với chính mình”, “sống đúng với con người của mình” là đủ.
Location: 1057 | Date Added: 2023-01-14 02:00:51
Khi có “túi văn hóa” tức là sẽ có được “chính mình”, có được “con người bên trong” của mình, có được “chân thắng và chân ga” ở bên trong mình. Nhưng có lẽ có “túi văn hóa” mà thiếu “túi chuyên môn” (tài năng trong một công việc hay một nghề nghiệp nào đó) thì dù có muốn cũng rất khó có thể làm con người tự do.
Location: 1084 | Date Added: 2023-01-14 02:02:45
“Hãy quyết tâm sống chân thật trong mọi sự; nếu bạn thấy mình không thể trở thành một luật sư trung thực, thì hãy cố gắng sống trung thực mà không cần phải làm luật sư”.
Location: 1102 | Date Added: 2023-01-14 02:03:37
Your choices, Your life!
Location: 1125 | Date Added: 2023-01-14 02:05:00
Khai phóng bản thân, Tìm ra chính mình, Làm ra chính mình, Sống với chính mình và Giữ được chính mình
Location: 1127 | Date Added: 2023-01-14 02:05:11
Mỗi khi ngẫm nghĩ về câu chuyện này, tôi lại tự hỏi mình rằng: Mình đã “rời hang” chưa? Gia đình mình, tổ chức mình, cộng đồng mình… đã “rời hang” chưa? Mình thuộc kịch bản nào trong các kịch bản sau đây: Kịch bản 1: Đã rời hang và ra với ánh sáng rồi. Kịch bản 2: Chưa rời hang và biết rõ điều đó. Kịch bản 3: Còn ở trong hang nhưng cứ tưởng là đã rời hang rồi. Kịch bản 4: Đã rời hang thật rồi, nhưng không phải rời hang để ra với ánh sáng, mà là rời cái hang này để chui vào một cái hang khác, to hơn, tăm tối hơn, nhưng lại cứ ngỡ đó là “ánh sáng”, lúc nào cũng đầy kiêu hãnh về hành trình “rời hang ra ánh sáng” của mình, và không bao giờ nghĩ đến chuyện “rời hang” nữa.
Location: 1146 | Date Added: 2023-01-14 02:06:54
“làm dân” hay “làm việc” chính là cách để hiện thực hóa chuyện “làm người” trong đời sống công việc hay đời sống xã hội.
Location: 1178 | Date Added: 2023-01-14 04:30:12
John F. Kennedy (thường được nhiều người trích dẫn) là: “Đừng hỏi tổ quốc có thể làm gì cho ta mà hãy hỏi ta có thể làm gì cho tổ quốc”,
Location: 1182 | Date Added: 2023-01-14 04:30:34
Công việc “làm chủ” đất nước của một công dân gồm những gì? Cần phải có những năng lực gì để thực hiện được công việc “làm chủ” đó? Và cần học gì để có được năng lực “làm chủ” này?
Location: 1197 | Date Added: 2023-01-14 04:34:28
Tùy theo Hiến pháp của quốc gia quy định mà cử tri có thể bầu ra Quốc hội/ Nghị viện, Chính phủ, Tổng thống/ Thủ tướng và Tòa án, Viện kiểm sát ở cấp quốc gia, cũng như bầu ra người lãnh đạo, đại diện mình ở cấp địa phương.
Location: 1303 | Date Added: 2023-01-14 04:54:00
quyền lập pháp (làm ra luật), quyền hành pháp (thực thi luật) và quyền tư pháp (chế tài luật). Ba cơ quan này được tổ chức độc lập, song song với nhau, kiểm soát và đối trọng lẫn nhau (check and balance). Không có cá nhân hay tổ chức nào được nắm toàn bộ ba quyền lực hay hai trong ba quyền lực nhà nước nói trên để đảm bảo tạo lập một thể chế
Location: 1328 | Date Added: 2023-01-14 05:04:19
Cụ thể là: - Quyền lập pháp được trao cho Quốc hội/ Nghị viện gồm các đại biểu/ nghị sĩ. - Quyền hành pháp được trao cho chính phủ, thường do Tổng thống/ Thủ tướng đứng đầu. - Quyền tư pháp được trao cho các tòa án và chỉ xử án dựa trên pháp luật.
Location: 1332 | Date Added: 2023-01-14 05:04:41
Montesquieu - nhà tư tưởng chính trị lỗi lạc người Pháp, cha đẻ của thuyết “tam quyền phân lập” này từng viết trong tác phẩm Tinh thần pháp luật của ông như sau: “Khi mà quyền lập pháp và hành pháp nhập lại trong tay một người hay một Viện Nguyên lão thì sẽ không có gì là tự do nữa, vì người ra sợ rằng chính ông ta hoặc Viện ấy chỉ đặt ra những luật độc tài để thi hành một cách độc tài. Cũng không có gì là tự do nếu quyền tư pháp không tách rời quyền lập pháp vi hành pháp. Nếu quyền tư pháp được nhập với quyền lập pháp, thì người ta sẽ độc đoán với quyền sống, quyền tự do của công dân; quan tòa sẽ là người đặt ra luật. Nếu quyền tư pháp nhập lại với quyền hành pháp thì quan tòa sẽ có sức mạnh của kẻ đàn áp. Nếu một người hay một tổ chức của quan chức, hoặc của quý tộc, hoặc của dân chúng, nắm cả ba thứ quyền lực nói trên thì tất cả sẽ mất hết”.
Location: 1335 | Date Added: 2023-01-14 05:04:52
tổng thống Thomas Jefferson từng nói: “Một chính quyền hiệu quả nhất là một chính quyền ít phải quản trị nhất, vì mọi thành viên của nó đều đã tự đưa mình vào kỷ luật”.
Location: 1425 | Date Added: 2023-01-14 05:15:13
Quân đội sẽ thề trung thành với tổ quốc và bảo vệ nhân dân chứ không trung thành với bất cứ tổ chức hay cá nhân nào.
Location: 1447 | Date Added: 2023-01-14 05:19:35
Còn ở Trung Hoa cổ đại cũng có khái niệm “pháp trị” (đại diện tiêu biểu là Hàn Phi Tử), nhưng khái niệm “pháp trị” (rule by law) ở đây đưa ra là nhằm đối nghịch với khái niệm “đức trị” (rule by moral) của các nhà tư tưởng trước đó (đại diện tiêu biểu là Khổng Tử).
Location: 1544 | Date Added: 2023-01-14 05:29:10
Với công dân, tự do thường có nghĩa là anh ta được làm những gì mà pháp luật không cấm (tất nhiên pháp luật này không được vi hiến, và Hiến pháp này thực chất là do nhân dân ban hành) và không vi phạm “đạo lý” (chuẩn hành xử) của xã hội hay “đạo thiêng” của tôn giáo mà mình chọn, cũng như không vi phạm “đạo sống” của bản thân.
Location: 1585 | Date Added: 2023-01-14 05:32:05
“Cuộc sống của chúng ta bắt đầu chấm dứt vào cái ngày mà chúng ta trở nên câm lặng trước những vấn đề hệ trọng”.
Location: 1611 | Date Added: 2023-01-14 05:34:00
Fukuzawa Yukichi cũng có tuyên ngôn “Trời không tạo ra người đứng trên người và cũng không tạo ra người đứng dưới người, tất cả đều do sự học mà ra”.
Location: 1636 | Date Added: 2023-01-14 05:35:30
làm sao có thể có “dân sinh” hạnh phúc, nếu không có “dân quyền” tự do; cũng như không thể có “dân quyền” tự do nếu không có “dân trí” khai phóng. Do vậy, con đường mà các quốc gia chưa thịnh vượng hay chưa văn minh nên chọn đi để có thể trở thành quốc gia thịnh vượng và văn minh chỉ có thể là con đường: “Dân trí, dân quyền và dân sinh”. Có “dân trí” thì sẽ có “dân quyền” và “dân sinh”.
Location: 1639 | Date Added: 2023-01-14 05:36:11
Làm dân trước hết là làm một con người tự do và là một công dân có trách nhiệm - trách nhiệm với cộng đồng và xã hội mà mình đang sống và trách nhiệm tạo ra một nhà nước để bảo vệ các quyền tự do của mình và của người khác.
Location: 1656 | Date Added: 2023-01-14 05:36:57
Năng lực cần thiết này chính là hình thành “dân trí” cho chính mình.
Location: 1661 | Date Added: 2023-01-14 05:37:08
Nếu như hành trình làm người tự do, tự trị đòi hỏi con người phải “rời hang” để đến với ánh sáng của chân lý và tự do thì để có được “năng lực làm dân”, con người cần phải nhìn ra thế giới (đặc biệt là thế giới văn minh) để tìm hiểu xem những đất nước khác đang được quản trị như thế nào, những người dân ở các nước đó đang thực hiện công việc “làm dân” của họ bằng cách nào và năng lực làm dân của họ ra sao để so sánh, đối chiếu, chọn lựa và học hỏi cái hay, cái hợp nhất với mình.
Location: 1662 | Date Added: 2023-01-14 05:37:22
Thomas Jefferson cũng từng nói một ý tương tự: “Khi người dân sợ chính quyền thì độc tài xuất hiện. Khi chính quyền sợ người dân thì tự do xuất hiện”.
Location: 1695 | Date Added: 2023-01-14 05:38:44
Không ai có thể làm người một cách trọn vẹn mà thờ ơ với đất nước, với xứ sở của mình. Hơn tám mươi năm về trước, cụ Tản Đà từng viết hai câu thơ mà đến nay vẫn làm triệu người phải đau đáu: “Dân hai nhăm triệu ai người lớn. Nước bốn nghìn năm vẫn trẻ con”.
Location: 1709 | Date Added: 2023-01-14 05:39:38
Vì không bao giờ có thể thành công với một công việc nếu không làm tốt nó, mà sẽ không thể làm tốt nó nếu như không yêu nó, và cũng không thể yêu nó nếu như không hiểu nó.
Location: 1775 | Date Added: 2023-01-14 05:44:24
“Ta trở nên khôn ngoan hơn bằng cách đặt ra các câu hỏi, và cho dù không trả lời được, ta cũng sẽ trở nên khôn ngoan hơn, vì một câu hỏi được gói ghém tốt tự thân nó cũng đã chứa đựng câu trả lời, giống như con ốc sên lúc nào cũng gắn chặt với cái vỏ ốc trên lưng vậy”.
Location: 1795 | Date Added: 2023-01-14 05:45:36
để xác định một nhà lãnh đạo có đang “đúng việc” hay không, hãy thử đặt câu hỏi: Người đó đang “quản trị” hay đang “cai trị” cộng đồng, tổ chức của mình?
Location: 1833 | Date Added: 2023-01-14 05:47:26
Hiểu một cách nôm na, “quản trị” hay “cai trị” đều là quản lý, điều hành. Nhưng nếu nhà lãnh đạo làm điều đó chủ yếu bằng quyền lực và áp đặt thì gọi là “cai trị”; còn bằng năng lực và tự do thì gọi là quản trị
Location: 1835 | Date Added: 2023-01-14 05:47:35
Nhờ một bác sĩ thần kinh và tâm lý người Áo có tên Sigmund Freud, người ta hiểu được rằng cuộc sống con người không chỉ bị chi phối bởi những gì con người tự giác nhận biết, mà còn bởi vô thức - nơi hun hút những trải nghiệm quá khứ, những quan điểm, xác tín nén chặt tự bao giờ. Khi ý thức mất kiểm soát để tiềm thức hé lộ, đó chính là lúc thành thật nhất của con người…
Location: 1937 | Date Added: 2023-01-14 08:06:12
Người ta thường nói, “giàu có gắn liền với tội lỗi”, điều đó là không đúng. Đồng tiền không có lỗi gì hết, đồng tiền chỉ là vật trung tính, bản thân nó không tốt cũng chẳng xấu gì cả. Tốt hay xấu chính là cách người ta kiếm tiền và cách người ta xài tiền. Đó cũng là lý do vì sao mà người ta thường nói, đằng sau một gia tài khổng lồ có thể là một cống hiến lớn, cũng có thể là một tội ác lớn, cũng có thể là cả hai.
Location: 2000 | Date Added: 2023-01-14 11:26:40
Có ba cách kiếm tiền: - Kiếm bằng cách mang (mang lại một giá trị cho người khác). - Kiếm bằng cách gây (gây hại cho người khác). - Kiếm bằng cách vừa mang, vừa gây (vừa mang lại giá trị cho người này, lại vừa gây hại cho người kia). Và đó cũng chính là điều làm nên sự khác biệt giữa ba nhóm người: doanh nhân, trọc phú và con buôn.
Location: 2006 | Date Added: 2023-01-14 11:27:39
Vua thép Andrevv Carnegie đã gây xôn xao thế giới khi tuyên bố: “Cái chết trong sự giàu có là một cái chết đáng hổ thẹn”
Location: 2131 | Date Added: 2023-01-14 11:34:42
một con người có văn hóa: Có một cái đầu đã được khai phóng để có khả năng minh định được ai là ai, cái gì là cái gì, mình là ai…, biết sống ở trên đời này vì cái gì…; có một trái tim giàu lòng trắc ẩn, biết rung động trước cái đẹp (nhất cái đẹp vô hình, cái đẹp không nhìn thấy và không sờ thấy), biết thổn thức trước nỗi đau của đồng loại, biết phẫn nộ trước cái sai, cái xấu và cái ác. Một trong biểu hiện của con người văn hóa là hành xử tín thực, tức là, nói những gì mà mình thực sự nghĩ và thực sự làm những gì mình nói; đó là, luôn biết là mình biết cái gì và đặc biệt là biết rõ cái mà mình không biết để tránh đặt mình vào tình trạng ấu trĩ, vô minh mà mình lại không hề biết.
Location: 2140 | Date Added: 2023-01-14 11:35:59
Một doanh nhân có văn hóa hay không sẽ biểu hiện rõ nhất ở cách họ kiếm tiền và dùng tiền,
Location: 2146 | Date Added: 2023-01-14 11:36:25
tôi cho rằng trí thức là người có trí và luôn dùng cái trí của mình để góp phần thức tỉnh xã hội nhằm hướng mọi người đến cái đúng và cái đẹp.
Location: 2184 | Date Added: 2023-01-14 11:38:52
ba điều kiện để hình thành một con người “trí thức”, đó là: (1) “sự hiểu biết” (có trí); (2) “thức tỉnh xã hội”; và (3) “vì mục đích cao quý” (hướng xã hội đến cái đúng và cái đẹp, hướng xã hội đến cái chân - thiện - mỹ).
Location: 2193 | Date Added: 2023-01-14 11:40:20
bàn về trí thức hay bàn về sự “đúng việc” của trí thức, thực chất cũng chính là bàn về trách nhiệm xã hội hay thôi thúc tự thân của những người hiểu biết.
Location: 2214 | Date Added: 2023-01-14 11:41:54
Einstein “Thế giới này là một nơi nguy hiểm, không phải vì những kẻ xấu xa mà vì những người chỉ biết đứng nhìn và không làm gì cả”.
Location: 2216 | Date Added: 2023-01-14 11:42:02
Vì làm một điều tốt cũng là cách gián tiếp góp phần đấu tranh tiêu diệt cái xấu; làm một điều đúng cũng là cách gián tiếp góp phần chỉ cho người khác thấy những cái sai…
Location: 2231 | Date Added: 2023-01-15 05:12:10
Vì đi tìm sự thật vẫn luôn là khát khao ngàn đời nay của nhân loại. Không gì có thể giết chết được sự thật. Không ai có thể thay đổi được sự thật, người ta chỉ có thể bóp méo nó thôi.
Location: 2304 | Date Added: 2023-01-15 05:19:53
chỉ khi liên tục “phản tư bản thân”, nhà nghiên cứu mới có thể thực hiện được nghĩa vụ “phản tỉnh xã hội” của một người hiểu biết.
Location: 2338 | Date Added: 2023-01-15 05:22:42
bộ phim kinh điển về nghề báo có tên là Citizen Kane
Location: 2362 | Date Added: 2023-01-15 05:25:26
“Con người công chúng” nói chung gồm ba phần: thể xác, trí tuệ và tâm hồn. Thể xác được nuôi dưỡng bằng cơm canh thịt cá, trí tuệ được nuôi dưỡng bằng tri thức, khoa học, còn tâm hồn được nuôi dưỡng bằng văn hóa và nghệ thuật. Nhưng oái oăm thay, trong ba phần của con người thì thể xác (phần con) là dễ nuôi nhất và cũng dễ hư nhất, chỉ cần bỏ đói một tí thì nó đã kêu gào lên đòi ăn ngay. Còn trí tuệ và tâm hồn (phần người) thì lại rất “ngoan”, cho thì nó ăn, không cho thì nó nhịn, nhịn lâu ngày thì nó sẽ chết; thậm chí là nó đã chết mà chính chủ nhân của nó cũng chẳng hề hay
Location: 2495 | Date Added: 2023-01-15 05:35:53
Bởi một cái đầu không được khai minh thì sẽ trở nên vô minh, một trái tim không được khai tâm thì sẽ trở nên vô hồn. Khi con người vừa vô minh vừa vô hồn thì sẽ trở nên vô tâm, vô cảm…, mà vô tâm thì rất gần với… nhẫn tâm, và đó cũng là nguồn gốc của mọi cái sai, cái xấu và cái ác.
Location: 2500 | Date Added: 2023-01-15 05:36:00
Sir William Osler, vị thầy thuốc lừng danh người Canada, vốn được coi là “cha đẻ” của ngành y tế hiện đại từng nói rằng: “Thầy thuốc giỏi thì chữa lành bệnh. Thầy thuốc vĩ đại thì chữa lành cho người mắc căn bệnh đó”.
Location: 2621 | Date Added: 2023-01-15 05:49:07
Nói một cách đơn giản là cứ nhìn vào người dân của một nước, có thể phần nào đoán được nền giáo dục của nước đó như thế nào; và ngược lại.
Location: 2718 | Date Added: 2023-01-15 05:55:31
là ba điểm mấu chốt cần được ưu tiên đổi mới trước hết:
Location: 2726 | Date Added: 2023-01-15 11:46:07
ba điểm mấu chốt cần được ưu tiên đổi mới trước hết: Đổi mới về triết lý giáo dục. (2) Đổi mới về định chế. (3) Đổi mới về vai trò của các chủ thể then chốt trong hệ thống giáo dục.
Location: 2726 | Date Added: 2023-01-15 11:46:19
Tôi muốn dành phần lớn chương này để bàn định nghĩa lại vai trò của các chủ thể then chốt trong hệ thống giáo dục, trả lại chân giá trị cho các chủ thể then chốt trong hệ thống giáo dục, cụ thể là năm chủ thể sau: nhà nước, nhà trường, nhà giáo, gia đình, và người học.
Location: 2759 | Date Added: 2023-01-15 01:39:52
Vì công cuộc đổi mới giáo dục chỉ có thể thực sự diễn ra khi mỗi chủ thể giáo dục hiểu rõ công việc của mình, đồng thời biết giành lấy quyền vốn có của mình và trả lại quyền cho các chủ thể khác. Còn chừng nào mà các chủ thể này chưa “đúng việc”, mà vẫn lẫn lộn, mơ hồ, ôm đồm, chối bỏ việc của mình hay “giành việc” của những chủ thể khác thì khi đó, e rằng dù có “đổi” bao nhiêu thì giáo dục cũng không thể “mới” được.
Location: 2762 | Date Added: 2023-01-15 01:40:16
về nguyên tắc, trường học cần có sự độc lập cần thiết với tôn giáo, nhất là về mục đích và nội dung học tập.
Location: 2782 | Date Added: 2023-01-15 01:42:17
Tương tự như vậy, phần lớn các trường học trong nền giáo dục cũng cần độc lập tương đối với chính trị, nếu không sẽ rất dễ trở thành một dạng “trại tuyên huấn” - nơi nhào nặn ra những con người công cụ cho các chế độ hay nhà cầm quyền chứ không phải là những con người tự do như lý tưởng mà lẽ ra nó phải hướng đến.
Location: 2783 | Date Added: 2023-01-15 01:42:33
vai trò quan trọng nhất của nhà trường trong xã hội là đại diện cho trí tuệ và tư tưởng của xã hội đó và đại diện cho chân lý, công lý và lương tri mà xã hội đó hướng đến.
Location: 2793 | Date Added: 2023-01-15 01:44:15
Nên nếu phải chọn một hình ảnh gần nhất để ví von, tôi sẽ muốn ví nhà trường như một thánh đường thiêng liêng, nhưng “giáo lý” duy nhất được dạy ở đó không gì khác chính là “lương giáo” (lương tri, phẩm giá) và “khoa giáo” (chân lý, khoa học). Tức là dạy làm sao, học làm sao để trở thành những người lương thiện, biết hướng đến và sống với chân - thiện - mỹ, biết yêu chuộng lẽ phải, công lý và sự thật.
Location: 2795 | Date Added: 2023-01-15 01:45:15
phải khó khăn lắm thì nhà trường mới bước ra khỏi nhà thờ, nhưng nếu không cẩn thận thì có khi nhà trường lại bước vào nhà nước hay chui vào “nhà thương” (thương gia, doanh nhân, doanh nghiệp).
Location: 2811 | Date Added: 2023-01-15 01:46:18
nhà trường sẽ khó mà hiện thực hóa được sứ mệnh thiêng liêng của mình, nếu không đạt được vị thế độc lập cần có sau: (1) Độc lập với quyền lực, chính trị; (2) Độc lập với tiền bạc (nhà nước hay nhà tài trợ có thể tài trợ tài chính cho trường học hoạt động nhưng không được phép chi phối hay bóp méo bản chất công việc của trường học; và đồng thời, trường học cũng không được phép để tiền bạc hay quyền lực chi phối hay bóp méo bản chất công việc của mình); (3) Độc lập với tôn giáo.
Location: 2813 | Date Added: 2023-01-15 01:46:37
Nhóm thứ nhất là “thầy bình thường”, tức là những người thầy dạy theo cách nếu họ biết được những gì trong lĩnh vực của mình thì sẽ chia sẻ cái biết đó cho học trò của mình.
Location: 2838 | Date Added: 2023-01-15 01:51:32
Nhóm thứ hai là “thầy giỏi”. Khác với “thầy bình thường”, cái mà “thầy giỏi” truyền dạy cho học trò không chỉ là kiến thức mà còn là phương pháp học, nói nôm na là “cho cần câu, chứ không chỉ cho con cá”.
Location: 2843 | Date Added: 2023-01-15 01:51:39
Nhóm thứ ba là “thầy lớn”. Điều lớn nhất mà những người thầy này mang lại cho học trò của mình không chỉ là kiến thức hay phương pháp học, mà còn là động cơ học và lòng hiếu tri (niềm khát khao tri thức và sự hiểu biết; “hiếu tri”, chứ không “hiếu điểm” hay “hiếu bằng”).
Location: 2860 | Date Added: 2023-01-15 01:52:43
Nói cách khác, họ không chỉ cho học trò của mình con cá hay cần câu, mà quan trọng hơn là cho động cơ đi câu. Bởi nếu một người không hứng thú với việc đi câu thì dù có ấn vào tay anh ta chiếc cần câu xịn nhất thì người đó cũng chỉ ngồi ỳ một chỗ. Ngược lại, một khi đã thích đi câu thì cho dù không được ai cho cái cần câu nào, anh ta cũng sẽ tự mình đi nhặt từng cái que, từng cọng dây để chế ra nó và đi câu.
Location: 2863 | Date Added: 2023-01-15 01:53:18
Nhóm thứ tư là “thầy khai minh”/ “thầy khai phong”. Thầy khai minh” cũng giống với “thầy lớn” ở khả năng có thể thắp lên và truyền đi niềm khát khao tri thức cho người học. Tuy nhiên, nếu như “thầy lớn” làm điều đó trong phạm vi một lớp học thì “thầy khai minh” có thể làm điều đó trong phạm vi toàn xã hội, khiến cả xã hội thức tỉnh và say mê tìm kiếm tri thức để khai sáng cho bản thân mình, giải phóng con người mình ra khỏi sự vô minh, giáo điều, ấu trĩ.
Location: 2884 | Date Added: 2023-01-15 01:54:51
Từng có một người thầy như thế xuất hiện trong lịch sử nước Nhật, vào thế kỷ 19. Ông là Fukuzawa Yukichi - người được xem là “Voltaire của nước Nhật”, là một người thầy vĩ đại của nước Nhật hiện đại.
Location: 2888 | Date Added: 2023-01-15 01:55:19
Bên cạnh đó, tôi cũng thường nói vui rằng có thể phân chia những người được gọi là “nhà giáo” thành hai “môn phái” là: “chính giáo” và “tà giáo”. Những người thầy theo “chính giáo” là những người hiểu được sứ mệnh của mình là truyền bá “lương giáo” (lương tri và đạo lý) và “khoa giáo” (khoa học và nghệ thuật). Họ hiểu và tôn trọng quyền được làm ra chính mình của học trò, giúp học trò trở thành con người tự do, chứ không cố ý nhào nặn học trò, biến họ thành công cụ hay nô lệ cho một mục đích nào đó khác như “tà giáo”.
Location: 2908 | Date Added: 2023-01-15 02:19:22
Khi cha mẹ thực sự thương con thì sẽ giúp con biết “khai phóng bản thân”, “tìm ra chính mình”, “làm ra chính mình”… chứ không nên biến con mình thành người mà mình muốn; cũng không nên dùng con để hiện thực hóa những giấc mơ của mình (nhưng lại không phải là giấc mơ của con). Một cha mẹ có hiểu biết và có tấm lòng sẽ xem con mình trước hết là một “con người”, sau đó mới là “con mình”. Và “con người” thì luôn to hơn và quan trọng hơn “con mình”.
Location: 3011 | Date Added: 2023-01-15 02:26:09
Nhưng thực sự, nền tảng văn hóa, nền tảng giáo dục của một con người không phải là thứ có thể mua bằng tiền. Tiền bạc không bao giờ là thứ đảm bảo chắc chắn cho giá trị giáo dục mà con cái chúng ta sẽ nhận được (dù nó có thể giúp mang lại cơ sở vật chất, chất lượng dịch vụ tốt hơn).
Location: 3038 | Date Added: 2023-01-15 02:27:26
Nếu như trước đây, khoảng cách giữa hai thế hệ thường được xem là khoảng 25 năm thì ngày nay, với sự thay đổi chóng mặt và khôn lường của mọi thứ, có khi chỉ cách nhau mấy tuổi đã là hai thế hệ. Nhưng không đối thoại thì làm sao có thể dạy con? Không đối thoại thì chuyện con nhìn cha mẹ như “đồ cổ”, “hàng tồn kho” (hay như “bà già lẩm cẩm” trong câu chuyện của chị bạn nói trên), còn cha mẹ nhìn con như những đứa “không ra thể thống gì”, “không thể hiểu nổi” e là chuyện khó tránh khỏi!
Location: 3065 | Date Added: 2023-01-15 02:30:29
một quy định như sau cho gia đình mình: Hàng tuần, cho dù có bận rộn đến mấy đi nữa, cả gia đình phải ăn với nhau ít nhất là một bữa cơm chung.
Location: 3070 | Date Added: 2023-01-15 02:32:06
Có thể hình dung một bữa ăn ngon (nhất là bữa ăn sum họp gia đình) gồm năm yếu tố sau: yếu tố đầu tiên, tất nhiên đồ ăn phải ngon; yếu tố thứ hai là món ăn phải được trình bày đẹp, vì người ta không chỉ ăn bằng miệng mà còn “ăn” bằng mắt nữa; yếu tố thứ ba la khung cảnh của bữa ăn (đây cũng là lý do mà trong những gia đình văn minh, dù nhà có nhỏ hẹp mấy đi nữa thì nơi đẹp nhất và thoáng nhất thường chính là bàn ăn ở gian bếp); yếu tố thứ tư là những người cùng ăn (ăn cái gì là quan trọng, nhưng ăn với ai đó cũng quan trọng không kém); và yếu tố cuối cùng là câu chuyện của bữa ăn. Đó cũng chính là lý do vì sao mà mâm cơm đầm ấm đã trở thành nơi khởi nguồn cho việc hình thành gia đạo và cũng là trường học vĩ đại bậc nhất của mỗi người, nhất là thuở đầu đời.
Location: 3078 | Date Added: 2023-01-15 02:32:36
Gia đạo là những thứ mà một gia đình hay đại gia đình đã dày công tạo dựng và lưu truyền qua nhiều thế hệ để hình thành nên bản chất và đặc trưng của chính gia đình ấy, là người thầy có ảnh hưởng thầm lặng nhưng vô cùng lớn tới con cháu.
Location: 3094 | Date Added: 2023-01-15 02:33:28
Không phải ai cũng may mắn được sinh ra trong một gia đình với gia đạo tốt đẹp như Stone. Nhưng ngay cả trong hoàn cảnh đó, chúng ta vẫn có thể thay đổi bản thân mình và thay đổi gia đình mình thông qua việc tái xác lập một gia đạo mới, bắt đầu từ việc xây dựng những “nếp nhà” nho nhỏ. Cách cha mẹ đối xử với ông bà cũng sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến cách con cái đối xử với cha mẹ. Hình ảnh cha mẹ thành kính khi thắp một nén nhang trước bàn thờ tổ tiên sẽ đi vào tiềm thức, tâm thức và ký ức của đứa con về cội nguồn và sự biết ơn để rồi mai này, đến lượt con cũng sẽ biết trân trọng nếp nhà như cha mẹ. Để rồi nếp nhà ấy sẽ trở thành gia đạo, và gia đạo ấy sẽ quyết định số phận tương lai của gia đình và cả các thế hệ con cháu mai sau.
Location: 3123 | Date Added: 2023-01-15 02:36:18
Tìm hiểu những kinh nghiệm của họ, sẽ rất dễ nhận ra, điểm khác nhau chính là ở nhận thức về sự học và quá trình tự học, tự rèn luyện, tự thân vận động của họ. Thực tế là không nhiều người xem việc học là một mục tiêu tự thân như vậy. Hầu hết chúng ta khi còn nhỏ thì học vì gia đình, lớn lên thì học vì bằng cấp, vì danh tiếng, hay vì muốn kiếm một chỗ làm tốt lương cao.
Location: 3139 | Date Added: 2023-01-15 02:37:13
vào năm 1996, UNESCO đã định nghĩa lại mục tiêu của việc học dành cho mỗi người như sau: học để hiểu biết, học để làm việc, học để làm người và học để chung sống.
Location: 3167 | Date Added: 2023-01-15 02:42:23
chỉ có học thực mới có năng lực thực; chỉ có năng lực thực mới có thể làm thực; chỉ có làm thực mới có thể tạo ra giá trị thực; chỉ có tạo ra giá trị thực mới có thể sống thực, mới có thể có cuộc đời tự do. Tất cả, bắt đầu từ thực học!
Location: 3197 | Date Added: 2023-01-15 02:47:28
Nhà giáo dục Maria Montesson - tac giả của phương pháp Montessori nổi tiếng thế giới từng đúc kết một câu hết sức súc tích về triết lý giáo dục dành cho trẻ em mà bà tin tưởng là: Help me do it myself” (“Hãy giúp con để con có thể tự mình làm lấy”). Năng lực tự đào luyện mình chính là đích đến quan trọng nhất của sự học và năng lực ấy chỉ có thể được hình thành ở người học khi họ có quyền được làm ra chính mình trong diễn trình giáo dục.
Location: 3203 | Date Added: 2023-01-15 02:48:47
Yếu tố quan trọng nhất của mọi cuộc cách mạng là sự “đổi ngôi”: đổi vai trò của nhân dân từ người nô lệ thành người làm chủ, đổi kẻ bị trị thành người cai trị hay tự trị, và ngược lại. Cách mạng sự học cũng tương tự như vậy, nó thay đổi vai trò của người học từ thân phận của kẻ nô lệ của quá trình giáo dục thành người làm chủ quá trình giáo dục, và đổi từ quá trình giáo dục thành quá trình học tập.
Location: 3207 | Date Added: 2023-01-15 02:49:03
Khi ấy, tất cả các chủ thể (nhà nước, nhà trường, nhà giáo, nhà mẹ…) phải xoay quanh sự học của người học, lấy đó làm trung tâm phục vụ của mình.
Location: 3210 | Date Added: 2023-01-15 02:49:24
sử gia người Anh, Edward Gibbon từng nói: “Mỗi người đều nhận được hai thứ giáo dục: một thứ do người khác truyền cho; một thứ, quan trọng hơn nhiều, do mình tự tạo lấy”.
Location: 3214 | Date Added: 2023-01-15 02:49:40
Giá trị của giáo dục đại học không nằm ở chỗ học thuộc lòng thật nhiều kiến thức mà ở chỗ tập luyện tư duy, cái mà người ta không bao giờ học được từ sách giáo khoa. Bởi vì tất cả những gì vĩ đại và cao cả đều được tạo ra bởi cá nhân trong sự phấn đấu tự do”
Location: 3280 | Date Added: 2023-01-15 02:52:11
Immanuel Kant - triết gia lỗi lạc từng nói (và đây cũng là phương châm của khai minh): “Hãy dám biết và hãy can đảm sử dụng trí tuệ của chính mình!“.
Location: 3329 | Date Added: 2023-01-15 02:54:18
hiểu được hay lựa chọn “hệ điều hành” đã là một việc rất khó, nhưng vẫn chưa phải là việc khó nhất. Tôi cho rằng điều khó hơn hết thảy không phải là chọn một thứ để tín, để đi theo; mà là thực sự sống với những giá trị đó và bảo vệ được những gì mình tin tưởng. Bởi hành trình cuộc đời không chỉ là hành trình không ngừng nghỉ khai phóng bản thân, đi tìm chân lý, mà quan trọng hơn là hành trình sống với những chân lý tìm ra.
Location: 3360 | Date Added: 2023-01-15 02:56:18
tôi mong bạn sẽ đón nhận nó với niềm tin vào “chuyện tử tế”: Tin rằng, gieo nhân “lành” sẽ gặp quả “ngọt”, sống tốt thì những điều tốt đẹp sẽ đến với mình, nếu ta chăm chỉ, đàng hoàng và sống hết mình thì sẽ không bao giờ bị thiệt, nếu ta nỗ lực làm ra những điều tích cực thì đổi thay nhất định sẽ đến…
Location: 3382 | Date Added: 2023-01-15 02:57:29
Tin rằng, “Thay đổi đến từ TÔI”, chứ không quá trông chờ vào ai khác. Và quan trọng hơn nữa là, tin rằng, “Ta là sản phẩm của chính mình”; “hệ điều hành” hay “đạo sống” mà ta chọn chính là “ông chủ” của đời ta, cũng là nhà lãnh đạo vĩ đại hay đấng tối cao của ta. Nếu ta tự do và biết tự lựa chọn cho đời mình một “đạo sống” tốt và sống đúng với “đạo sống” đó, sống đúng với con người của mình thì cuộc đời đó mới có thể có hạnh phúc đích thực.
Location: 3384 | Date Added: 2023-01-15 02:57:50